Blogs

Regio doet er toe, ik hoop dat VVD, CDA, D66 en CU in Den Haag dat ook snappen!

Even kwamen ze naar Groningen toe. De onderhandelaars voor een nieuw kabinet. Vooropgesteld dat het goed is dat ze dat gedaan, hebben viel me op dat de regio toch vooral ver weg van Den Haag lijkt.

Onrust in de samenleving

De regio, ook Friesland zit vol ongenoegen. Naast het verdwijnen van veel voorzieningen zien we dat Friezen een slechtere kans op de arbeidsmarkt hebben, er inmiddels ook in Friesland hoge druk op de woningmarkt is en dat ook boeren zich door de overheid aangevallen voelen. En dan heb ik het nog niet over natuurwetgeving en evenementen, de onrust in zowel samenleving als provinciale politiek over de Lelylijn, de demografische ontwikkeling, een dreigend tekort aan medewerkers in de zorg en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Dat ongenoegen blijft tot nu toe onvoldoende beantwoord, ook door mij. Hoe gaan we om met het gevoel van niet gehoord worden door de overheid in onze regio? Hoe kun je vertrouwen hebben in een overheid als die nergens meer te bekennen is? Een vraag die onderzoekers Caspar van den Berg en Annemarie Kok van de Rijksuniversiteit Groningen onlangs terecht optekenden.

Samenwerken in de regio

Maar er zijn ook lichtpuntjes. Een mooi voorbeeld van hoe het wel kan is de Regio Deal Zuidoost Friesland. Hoe we in de regio Zuidoost Friesland samenwerken om dorpen en het landschap sterker te maken en hoe we met middelen uit Den Haag proberen iets van het vertrouwen te herstellen. En dat alles met als drijvende kracht en verbeteren en/of behouden van brede welvaart.

Een samenwerking die, in mijn ogen in een veel groter gebied dan alleen Zuidoost Friesland, nodig is om ook grote ontwikkeling als de energietransitie, de woningbouwopgave (ook in de dorpen), klimaatverandering, biodiversiteit en stikstof snel en daadkrachtig aan te pakken.

Help met organiseren en geld

Onlangs mocht ik een bescheiden rol spelen op een avond over de Regio Deal. Onderweg terug naar huis had ik een glimlach op mijn gezicht. Zoveel mooie initiatieven, zoveel mooie projecten, zoveel mooie mensen die er aan werken en een hele mooie (bijna vanzelfsprekende) samenwerking. Over het opknappen van het centrum van Bakkeveen, het aanpakken van het gebied rondom de Linde tot verdrogingsbestrijding in de bossen van Oranjewoud. De mensen die ik interviewde hadden een oproep voor de onderhandelaars: leg verantwoordelijkheden bij de mensen zelf maar help ze wel met organiseren. Samen kunnen we heel veel en heel belangrijk: geld helpt!

Daarom een oproep aan de onderhandelingstafel: maak het geld voor de Regio Deal structureel en organiseer de aanpak van brede welvaart van onderop. Vanuit de regio samen met de lokale overheden. Door op die manier actief, aanwezig en benaderbaar te zijn in de regio (in dorpshuizen, kerken, gymzalen noem maar op) laat je ook aan de inwoners zien dat hun leefwereld er voor ons toe doet. Want als het goed gaat met de regio, gaat het ook goed in Den Haag.

[Foto's: Sietse de Boer]

Ik ben nu  44 jaar oud. En tot ik wethouder werd gingen veel berichten over eenzaamheid langs mij heen. Ik dacht, dat gaat niet over mensen van mijn leeftijd. Maar dat blijkt heel anders. Eenzaamheid komt voor op alle leeftijden. De beperkte mogelijkheden om anderen te zien of ontmoeten tijdens de corona periode heeft daarbij ook niet echt geholpen.

Over wie gaat het

1 op 3 mensen in de leeftijd van 30 tot 60 jaar worstelt met gevoelens van eenzaamheid. Juist in die leeftijd gebeurt er veel in je leven. Je vormt of hebt een gezin, je gaat werken, maakt carrière (of niet), je moet van alles en dan is er ook  nog de Corona pandemie. Er rust nog best een taboe op om er voor uit te komen dat je weleens eenzaam bent, juist ook in die leeftijdscategorie. Eenzaamheid is niet hetzelfde als alleen zijn, en als je facebook vrienden plaatsen foto’s van gezellige ontmoetingen in het café, mooie strandvakanties, teambuildingsfeestjes van je werk… je vraagt je af: “ben ik de enige die dit voelt”?

 

Het is niet vreemd

Je hoeft dus niet alleen te zijn om je eenzaam te voelen. Want 1 op 3 mensen  heeft wel eens van deze gevoelens. Het is dus helemaal niet gek. Ook als je familie, collega’s, buren of kennissen hebt, kun je gevoelens van eenzaamheid ervaren. Bijvoorbeeld omdat je wordt opgeslokt door de zorg voor een partner of kind of omdat je vooral oppervlakkige contacten hebt.

Het kan helpen om er mee aan de slag te gaan, nog voordat het je leven en functioneren gaat beïnvloeden.

 

Iedereen kan iets doen

Daarom sluit de gemeente Heerenveen zich aan bij de week van de eenzaamheid. In die week vragen we aandacht voor het onderwerp. En iedereen kan iets doen! Zo kan je zelf eens een kijkje nemen op de website van Faktor 5 . Of doe zoals ik: ik ga meedoen met een wandelgroep om contacten op te doen en ook nog fijn in beweging te zijn.

Je staat er niet alleen voor, en aan anderen vraag ik: kijk ook eens om je heen kan je iemand helpen? Of eens vragen hoe gaat het nu echt. Heb aandacht voor elkaar. Kleine dingen kunnen vaak al helpen.

 

De week van de eenzaamheid gaat ons daarom allemaal aan, en eigenlijk zouden we er het hele jaar door eens vaker bij stil moeten staan. En wil je mij tips geven? Bel of mail me via de pagina contact.

Volgende week is het prinsjesdag. Er is nog totaal geen zicht op een nieuw kabinet. Dat betekent dat het huidige demissionaire kabinet de financiële plannen maakt. Dat zal daarbij (en dat hoort ook zo) uiterst terughoudend zijn met nieuwe plannen. Je wil niet over je graf regeren nietwaar.

Geen geld wel extra taken

Voor gemeenten is dit onacceptabel. Het huishoudboekje van gemeenten is voor meer dan 60% afhankelijk van geld van het Rijk. Geld dat jij en ik betalen via verschillende belastingen. Denk aan de inkomstenbelasting, loonbelasting, BTW of de motorrijtuigenbelasting. Via een ondoorgrondelijk verdeelsysteem komen die geldstromen bij gemeenten terecht die daar (deels) rijkstaken voor uitvoeren zoals bijstandsuitkeringen, zorg en handhavingstaken.

Tot zover niks aan de hand. Maar…. de rijksoverheid heeft zich de afgelopen jaren meester getoond in het enerzijds wel steeds meer verleggen van taken van Rijk naar gemeenten zonder daarbij voldoende geld te bieden. Uit de krant kennen we allemaal de problemen die er zijn rond de financiering van de zorg. Maar er zijn er veel meer.

Al jaren te weinig geld

Zo krijgen gemeenten al jarenlang veel te weinig geld om nieuwe schoolgebouwen te realiseren. Zeker nu we ook ambities hebben om dergelijke gebouwen energie neutraal te maken. Een gezonde en goede plek om naar school te gaan zou toch vanzelfsprekend moeten zijn? In Den Haag wijst men naar de gemeente, maar zonder geld er bij te geven.

We moeten van het aardgas af. Een Rijksambitie met de problemen in Groningen en de impact op het klimaat van gebruik van fossiele brandstoffen als achtergrond. Heel begrijpelijk, maar ook heel ingrijpend. Hoe kunnen we zorgen dat iedereen (ook mensen die wat minder te besteden hebben) deze stappen kunnen maken? Dit vraagt tijd en geld. En weer komt het Rijk niet met een oplossing.

En tot slot meer specifiek voor Heerenveen topsport. We profiteren als gemeente zeker ook van de geweldige infrastructuur die we op sportgebied hebben. Zowel breedtesport als topsport maakt er gebruik van. Maar het hebben van olympische ambities op Rijksniveau verplicht je ook om de samenleving in staat te stellen die infrastructuur in stand te houden. Je zult moeten bijdragen net zoals je dat ook bij rijksmonumenten of andere belangrijke infrastructuur doet.

Boter bij de vis!

Het kabinet zal op Prinsjesdag geen enkel gebaar richting gemeenten maken is mijn inschatting. Reden te meer om de Kamerleden hierop aan te spreken. Neem je verantwoordelijkheid! Niet alleen maar debatteren over krantenkoppen, boter bij de vis! En dat kan, als je de verkiezingsprogramma’s leest is er een Kamermeerderheid voor het beter en meer ondersteunen van gemeenten.

Dus een demissionair en ceremonieel Prinsjesdag moment geloof ik wel, ik heb mijn hoop op de algemene beschouwingen. Laat de Kamer het stuur maar in handen nemen, doe iets met ons geld en stop met gemeenten uit te wringen.

Uitgelekte plannen voor Prinsjesdag laten zien dat er miljarden voor klimaatplannen aankomen. Maar is het op tijd, is het genoeg en wat doen we zelf?

Het klimaat verandert snel! Veel sneller dan gedacht. Dat blijkt uit het meest recente onderzoeksrapport van het IPCC. Het laat bovendien zien dat er onmiskenbaar invloed is van de mens op die klimaatverandering. Ik wil het probleem en mogelijke oplossingen proberen te begrijpen. Maar het is ingewikkeld, zo groots en ongrijpbaar. Kunnen we het samen oplossen?

Hoe een kleine verandering een enorm effect kan hebben

Het klimaatrapport leest voor geen meter. Maar daar is het ook niet voor bedoeld. Het is een studie die met name wetenschappers, beleidsmakers en politici moet helpen in het begrijpen van de klimaatverandering en de gevolgen er van. Het samenvallen van het presenteren van het rapport en de wateroverlast in ons eigen land en net over de grens, bosbranden in Zuid Europa kon niet beter. Het laat zien dat ook in het hier en nu de gevolgen van meer hittegolven, meer zware buien en stormen, intensere regen, meer droogte al voorkomen.

Hierboven een van de vele grafieken uit het rapport. Het maakte mij in één oogopslag duidelijk dat hoe een kleine verandering in temperatuur een enorm effect heeft op het aantal keren dat een extreme situatie voor kan komen.

Het is nog niet te laat

Overal ter wereld zal die impact voelbaar worden. Ook in Nederland. Ik ben dus blij met de uitgelekte berichten (bijvoorbeeld in het Parool) waaruit blijkt dat het demissionaire kabinet extra geld uittrekt voor de klimaat aanpak. Misschien moet het nog wel tien keer zoveel zijn. Maar het is een eerste erkenning dat er iets moet gebeuren. Het is nog niet te laat om het tij te keren, maar alleen als er nu wordt doorgepakt. Dus ook na Prinsjesdag moeten in Den Haag de handen uit de mouwen.

Met elkaar

Tegelijkertijd kan de overheid alleen maar iets doen als er voldoende steun is in de samenleving. En daar ben ik wel nieuwsgierig naar. Want ook in de gemeente Heerenveen kunnen we geen meters maken zonder de steun van onze inwoners. Misschien denken jullie ook wel: mijn bijdrage is een druppel op een gloeiende plaat. En toch doet het meer dan je denkt. Dit probleem lossen we niet alleen op, maar met elkaar.

Door duurzame keuzes te maken in het dagelijks leven in Heerenveen. Bijvoorbeeld bij het reizen, eten, kopen van kleding en apparaten, aanpassingen van je woning kan je echt bijdragen en laat je bovendien zien dat het onderwerp je aan het hart gaat. Zelf kan ik ook nog veel meer stappen zetten dan ik al heb gedaan. Pak ik wat vaker de fiets of voorkom verspilling van voedsel. Het scheelt ook nog eens in de portemonnee.

En jij kan mij helpen! Mail je ideeën voor wat jij zou willen doen in Heerenveen naar mij via het reactie formulier op de contact pagina, of als je anderen wil inspireren deel dit Blog. Ook op die manier draag je bij! En lever je inbreng voor de verkiezingen in Heerenveen.

Wonen? Bestaande huurwoningvoorraad intensiever gebruiken!

 

Dat het lastig is om een woning te vinden is inmiddels bij iedereen bekend. De krapte op de woningmarkt heeft een groot aantal oorzaken. Het oplossen is ingewikkeld en vraagt tijd. Tijd die er voor woningzoekenden vaak niet is. In Heerenveen is dat niet anders. De beste oplossing blijft denk ik ook voor de gemeente Heerenveen zorgen voor méér en passend aanbod van woningen.

Maar bouwen kost tijd. Volgens mij zijn er ook andere stappen die je ondertussen kunt zetten of tenminste onderzoeken. Ik beschrijf er twee. De eerste heeft te maken met verhuishulp en het versoepelen van woningruil. De tweede met het creëren van community’s rondom woonwensen om zo ook de kracht van een groep in te kunnen zetten.

 

Verhuishulp (voor ouderen)

Wie geen riante uitgangspositie heeft op de woningmarkt staat buitenspel. Veel ouderen willen best een kleinere huurwoning maar blijven in hun huidige te grote woning omdat er financiële nadelen zitten aan verhuizen. Ze beschikken niet over voldoende geld om die stap te kunnen maken. Hoe werkt dat? De (sociale) huurprijzen mogen niet in grote stappen stijgen. Gelukkig maar. Maar wanneer je verhuist, kan een woningcorporatie wel een nieuwe (hogere) huurprijs vaststellen. Als je dus al vele jaren naar tevredenheid woont in je eengezinswoning of tussenwoning is de huur vaak alleen met de jaarlijkse huurverhoging gestegen. Een verhuizing naar een kleiner appartement is dan financieel vaak niet aantrekkelijk.

 

Maak afspraken met de corporatie

Dat kan ook anders! Een woningcorporatie kan (oudere) bewoners die kleiner willen wonen een voorrangsregeling aanbieden. Bijvoorbeeld onder de voorwaarde dat je van 4 naar 3 kamers gaat en dat de huidige woning vrijkomt (er niemand blijft wonen). Ook kan de woningcorporatie aan deze groep een aantrekkelijke financiële regeling koppelen. Door de huurverhoging voor die groep verhuizers te maximaliseren op bijvoorbeeld veertig euro per maand. Een ander idee zou kunnen zijn om een verhuishulp te organiseren samen met bijvoorbeeld ouderenbonden.

Geen grote aantallen, maar het mes snijdt aan twee kanten. Het zal misschien geen honderden woningen opleveren. Maar het stimuleert de doorstroming en alle kleine beetjes helpen Bovendien kan het ook een meer passende woonsituatie voor de oudere opleveren. Kleiner is gemakkelijker schoon te houden, minder tuinonderhoud en vaak ook dichterbij voorzieningen. Ik zou deze regeling graag in Heerenveen invoeren en een jaar ervaring mee opdoen.

 

Community als krachtige denktank

Woonwensen en ondersteuning bij wonen is aan verandering onderhevig. Die verandering gaat snel en laat nu juist snel aanpassen niet altijd de basiscompetentie van de woning(bouw)sector zijn. Ik zou willen kijken of het mogelijk is een community van jongeren, mensen met speciale woonwensen en andere betrokkenen te bouwen. Elke bewoner levert een bijdrage aan het met elkaar samenleven. Samen zoeken zij vanuit hun verschillende achtergronden naar mogelijkheden om hun woonwensen te verwezenlijken. Ze vormen een community die woningcorporaties en projectontwikkelaars van adviezen voorziet maar, uiteindelijk ook samen ergens kunnen gaan wonen. Ze kunnen zelfs hun eigen corporatie opzetten. Een mooi voorbeeld bestaat al in Utrecht onder de naam Place2BU. Ik zou graag een dergelijke aanpak voor Heerenveen uitdenken en uitwerken.

 

Kleine beetjes

Met het helpen en versoepelen stimuleren we de doorstroming en kunnen we sneller dan met bijbouwen mogelijk de woningmarkt in beweging krijgen en intensiever gebruiken. Ook die kleine beetjes helpen.

Heerenveen is Sport! Of je het nu wil of niet. Een lange historie van voetbal (Abe Lenstra, Jeffrey Talan, Luciano Narsingh), schaatsen (Thialf, Sven Kramer, Antoinette de Jong, Jillert Anema, Jeroen Otter) en opleidingen van het Cios (Foppe de Haan, Henk de Jong, Diedert Frankema, Gerard Speerstra) maken dat inwoners en mensen Heerenveen associëren met sport. Het is wat ons uniek maakt, en ik ben daar trots op.

Onlangs presenteerden we de economische effecten van alleen al de topsport. Die zijn groot, ruim 50 miljoen euro gaat er om in de economie rondom de vier topsport onderdelen (sc Heerenveen, sportstad, CTO en Thialf). Niet op basis van een schatting, maar met bedragen uit vastgestelde jaarrekeningen. Banen in de horeca, in het onderhoud, schoonmaak, winkels, medische sector etc. Een schone economie, een gezonde economie en eentje die aanzet tot enthousiasme, trots en strijdlust om de beste te willen zijn. Tenminste dat dacht ik….

Nu de gemeente in financieel zwaar weer is geraakt is een zoektocht gestart naar financieel herstel. En waarschijnlijk omdat er zoveel sport rond de plaats Heerenveen hangt denken veel mensen: zoek het bij de sport. Minder geld naar de sport! Dat scoort! Maar kan het ook en wat levert het op?

De gemeente is waar het gaat om sport vooral verantwoordelijk voor het op peil houden van het voorzieningenniveau van de breedtesport. Het is geen wettelijke taak, maar het is vrijwel onomstreden dat een gemeente in Nederland het sporten en bewegen (vooral bij kinderen) stimuleert. In 2017 werd Heerenveen sportgemeente van Nederland. Niet vanwege de prestaties van topsporters, maar vanwege het breedtesportbeleid. We bieden we kennis en ondersteuning aan het onderwijs en sportverenigingen in de vorm van onze buurtsportcoaches. En wat dacht je van al onze sportaccommodaties (voetbalvelden, gymzalen, atletiekbaan, hockeyvelden, korfbalvelden enzovoorts.) deze moeten onderhouden worden en zo nu en dan is er groot onderhoud of vervanging nodig. Daarvoor heeft de gemeentelijke begroting jaarlijks zo’n 3 miljoen euro beschikbaar. Ruim 10.000 inwoners maken dag in dag uit gebruik van die voorzieningen. Je zou er op kunnen bezuinigen. Maar begin dan met het (naar beneden) bijstellen van de prijswinnende beleidsdoelen. Het resultaat zal zijn dat er minder ruimte (dichtbij) is om je sport uit te oefenen. Of dat sporten alleen nog beschikbaar is voor mensen die het zelf kunnen betalen.

Minder geld naar topsport, dat scoort! En dat bedoelden we wethouder….

Okay, we kunnen het afzetten tegen de economische waarde van de topsport (de 50 miljoen) weet u nog. Er gaat geen structureel geld naar de topsport in Heerenveen. Niet naar SC Heerenveen, niet naar sportstad, niet naar het CTO en niet naar Thialf. Je kunt er eenvoudigweg geen grote besparing halen. Ik weet dat dat te mooi klinkt om waar te zijn. Maar echt, SC Heerenveen en Sportstad draaien tot nu toe zonder een geldstroom van de gemeente. Het CTO heeft vooral Rijks en Provinciaal geld en bestaat bovendien vooral uit het ondersteunen van inhoudelijke programma’s. Ze hebben zelf geen vastgoed in eigendom. En Thialf is volledig op kosten van de provincie vernieuwd, geen geld van de gemeente.

Het is waar, Thialf heeft het zwaar. Het blijkt niet mogelijk om in de hal waar topsport, breedtesport, evenementen en congresvoorzieningen samen komen rendabel te krijgen. En dus vraagt dat van de eigenaren aandeelhouders actie. Dat kan zijn niets doen: Thialf zal dan sluiten op termijn. Maar je kunt als eigenaar ook je verantwoordelijkheid nemen. Onderdeel van de financiële opgaven van de gemeente is dan om ook te kijken of ze Thialf financieel kan steunen. Vooral ook voor al die inwoners van onze gemeente en provincie die zo graag zelf een rondje schaatsen, op ijshockey zitten of die in oranje uitdossing talenten en toppers komen aanmoedigen.

Van de gemeente is 0,4 miljoen nodig voor Thialf. Die inzet gaat vooral naar de renovatie en exploitatie van de 65 jaar oude ijshockeyhal. Hard nodig volgens de gebruikers bij de IJshockeyclubs en bovendien ook een kans om het voor betalende gebruikers interessanter te maken om activiteiten op Thialf te ontwikkelen. Denk aan kunstrijden, curling en shorttrack.

Je kunt die 0,4 miljoen niet doen, dan nog heeft Heerenveen een structureel tekort van 7,5 miljoen. Minder naar topsport levert niets op, minder op breedtesport kan maar zelfs als je helemaal niets meer aan sport zou doen “bespaar” je 3 miljoen en dat is niet genoeg.

Bezuinigen op sport scoort! Maar ik ben bang dat het een eigen doelpunt is. Als je Heerenveen wil helpen ben je trots op waar het voor staat. Scoren door tegen de sport aan te schoppen helpt niemand. En bovendien het tafelzilver (sport als unieke waarde) kan je maar een keer verkopen.

Sport is veel meer dan alleen geld. En dat het verhaal er achter het waard is om verteld te worden.